Cementacija je proces termičke obrade kod koga se površina čelika obogaćuje ugljenikom sa ciljem da se formira površinski sloj koji će nakon kaljenja biti tvrđi od osnovnog materijala. Tako se dobija površinski sloj čelika koji je otporan na habanje, a pri tome jezgro ostaje žilavo. Zbog takvih osobina ovaj proces se primenjuje kod delova koji su izloženi dinamičkom i udarnom opterećenju.
Proces se odvija tako što se prvo radi cementacija, zatim se vrši kaljenje i na kraju popuštanje. Dubina cementacije najčešće iznosi do 1 mm, a po potrebi se radi i veća dubina.
Tipični delovi koji se cementiraju su zupčanici, vratila, osovine i drugi delovi za motorna vozila, poljoprivredne i građevinske mašine, itd
Detalji procesa
U procesu cementacije dolazi do difuzije atoma ugljenika koji ulaze u površinski sloj čelika i tako se formira tanak sloj na delovima koji ima veći sadržaj ugljenika od osnovnog materijala.
Proces se sastoji iz sledećih faza:
Grejanje delova na temperaturu potrebnu za odvijanje procesa. Delovi se nalaze u sredini bogatoj ugljenikom i iz te sredine atomi ugljenika ulaze u površinu čelika.
Nakon obogaćivanja ugljenikom delovi se kale. Kaljenje se može obaviti na nekoliko načina u zavisnosti od vrste materijala i zahteva.
Nakon kaljenja najčešće se radi niskotemperaturno popuštanje.